Śliwa typu Katinka

Półkarłowa Śliwa Katinka

Katinka to wczesna odmiana śliwy o niemieckim pochodzeniu. Drzewo rodzi niewielkich rozmiarów lub średniej wielkości owoce o uniwersalnym zastosowaniu i pozostaje mało wrażliwe na szarkę, a jego uprawa rekomendowana jest różnym typom nasadzeń.

Charakterystyka

Jednoznaczna przydatność odmiany Katinka w klimacie polskim wciąż nie została wnikliwie zbadana, ale drzewo może być z powodzeniem uprawiane we wszystkich rejonach naszego kraju; śliwa ujawnia niską podatność na szarkę i zwykle nie ulega uszkodzeniom w środowisku o temperaturze do nawet -30 stopni Celsjusza. Odmiana rośnie umiarkowanie silnie, tworząc średnio zagęszczoną, wyniosłą koronę i osiąga docelową wysokość w granicach 3,5-4,5 m. 

Owoce

Katinka wchodzi w okres owocowania na przełomie 2. i 3. roku od posadzenia, wydając od tego momentu na świat małe lub średnich rozmiarów śliwki o jajowatym kształcie. Plony odmiany pokrywają się w całości niebiesko-fioletową skórką, pod którą skrywa się soczysty miąższ o smacznym, słodkim smaku. Śliwki odmiany Katinka stanowią źródło licznych składników odżywczych i mineralnych, między innymi witamin (A, C, E, K, B), żelaza, magnezu, fosforu, błonnika i kwasu foliowego. Z tego powodu ich regularne spożycie dedykowane jest w szczególności osobom narażonym na miażdżycę, osteoporozę i choroby prostaty oraz borykającym się z dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi, a także kobietom w ciąży i w okresie menopauzy.  Dojrzałość zbiorcza Katinki wypada już na początku sierpnia, ale precyzyjny termin zbioru jej owoców uzależniony jest od warunków pogodowych, odnotowywanych w danym roku wegetacyjnym oraz jakości stanowiska pod uprawę drzewa. Maksymalny dopuszczalny czas przechowywania śliwek po dokonaniu zbioru rozciąga się na okres 10-14 dni pod warunkiem magazynowania w chłodnym miejscu (np. w lodówce).

Zapylacze

Katinka należy do grupy odmian samopylnych i nie wymaga w swoim otoczeniu obecności zapylaczy, ale w celu wzmocnienia owocowania warto umieścić w jej towarzystwie inne śliwy, spośród których najbardziej rekomendowaną pozycję stanowi Cacanska Lepotica. 

Uprawa i pielęgnacja

Katinka preferuje słoneczne i półcieniste stanowiska oraz żyzne, przepuszczalne gleby o odczynie kwasowości, zbliżonym do obojętnego lub lekko kwaśnego (ok. 5,6-7,0 pH). Podobnie jak większość innych odmian drzew owocowych, śliwa nie znosi podłoży torfiastych, przesadnie piaszczystych, przepuszczalnych i podmokłych - podczas wyboru miejsca pod hodowlę tego rodzaju miejsc należy bezwzględnie unikać. 

Ze względu na wciąż nie do końca zbadaną podatność chorobową odmiany w klimacie środkowo-europejskim śliwę warto monitorować pod kątem występowania objawów najczęściej występujących i najbardziej niebezpiecznych dolegliwości drzew owocowych: żółtych, nieregularnych plam na liściach oraz wilgotnych zagłębień na powierzchniach owoców (szarka śliw), marszczenia się i wydłużania śliwek oraz utraty koloru skórki i zaprzestania wytwarzania pestek (torbiel śliw), gnicia plonów i obecności szarych plam oraz narośli na ich powierzchniach (brunatna zgnilizna drzew pestkowych). Po zdiagnozowaniu dolegliwości należy niezwłocznie wdrożyć działania lecznicze, zakładające najczęściej usuwanie porażonych patogenami części rośliny z pomocą sekatora i włączenie do uprawy chemicznych środków ochrony. Istotnym jest ponadto prowadzenie czynności zapobiegających rozwojowi bakterii, grzybów i wirusów, charakterystycznych dla występowania konkretnych dolegliwości, np. zwalczanie mszyc w okresie wiosenno-letnim (szarka śliw). 

Przed umieszczeniem sadzonki w glebie pamiętajmy o uprzednim przekopaniu i wnikliwym odchwaszczeniu ziemi. W razie potrzeby właściwym posunięciem będzie ponadto dodatkowe jej użyźnienie (np. z pomocą kompostu lub innych środków organicznych). Upewnijmy się również, że dołek przygotowany do celów uprawy ma wystarczająco duże wymiary, aby korzenie młodego drzewa nie uległy zawinięciu (zagłębienie zarówno pod względem swojej średnicy jak i głębokości powinno liczyć około 30-40 cm). 

Rozstawa sadzenia w sadach (dobra gleba): 2,5 m x 4 m = ok. 1000 szt./ha.

Rozstawa sadzenia w sadach (dobra gleba): 2 m x 4 m = ok. 1250 szt./ha.

Sadzenie Katinki należy przeprowadzać wiosną (najlepiej pod koniec marca) lub jesienią (najpóźniej do listopada), przy czym nasadzenia na przełomie września i października wymagają mniej obfitego podlewania niż te, dokonywane o innych porach (stwarzają jednak ryzyko przemarznięcia młodej śliwy). Szczególnie w przypadku nasadzeń jesiennych oraz w pierwszych latach od posadzenia warto zadbać o prawidłowe zabezpieczenie drzewa przed chłodem. W tym celu zarówno zimą jak i w okresie wiosennych przymrozków okrywamy śliwę (pień i pędy) z pomocą papieru falistego, maty trzcinowej lub białej agrotkaniny. Dodatkowe zabezpieczenie przed mrozem stanowić mogą tzw. kopczykowanie (usypanie wokół  pnia rośliny kopca z kory i torfu lub innego rodzaju gleby) oraz ściółkowanie (okrycie gleby wokół drzewa 5-10 centymetrową warstwą słomy, trocin, kory sosnowej, kompostu lub agrowłókniny). 

Niezależnie od preferowanego terminu sadzenia zaraz po jego dokonaniu szczodrze podlewamy sadzonkę, wykorzystując do tego celu zmagazynowaną wcześniej wodę deszczową w ilości 10-30 l, potencjalnie wzbogaconą niewielką dawką nawozu. Nawadnianie w kontrolowanym stopniu kontynuujemy następnie przez cały okres wiosenno-letni (zabieg można sobie ułatwić, wykopując wokół pnia drzewa misę, zapobiegającą wylewaniu się cieczy na boki).

Jednym z najistotniejszych, o ile nie najistotniejszym, elementem pielęgnacji odmiany Katinka jest coroczne przycinanie. Zabieg przeprowadzany regularnie w pierwszej kolejności przywraca sadzonce utraconą wcześniej równowagę pomiędzy jej częścią nadziemną, a systemem korzeniowym (pomaga śliwie w ten sposób właściwie zaaklimatyzować się na nowym stanowisku), z kolei dokonywany w latach następnych wzmacnia jakość owocowania. 

W okresie pierwszej wiosny, zaraz po dokonaniu nasadzenia, skracamy pędy boczne o około 1/3 ich długości, natomiast w przypadku braku ich obecności, ścinamy przewodnik (główny pęd) na wysokości około 90 cm nad powierzchnią gleby (powyżej miejsca szczepienia). Kolejnym etapem cięcia jest przycinanie formujące koronę śliwy, którego precyzyjny przebieg uzależniony jest od formy pokroju jaki docelowo zamierzamy uzyskać. Najczęściej sprowadza się on jednak do wycinania nachodzących na siebie pędów i wszystkich chorych gałęzi oraz tych, które nie dopuszczają światła do wewnątrz korony. Pamiętajmy, że zabieg cięcia należy przeprowadzać wyłącznie w trakcie pogodnych i bezdeszczowych okresów, a zaraz po jego dokonaniu rany zabezpieczamy z pomocą maści ogrodniczej. W celu minimalizacji prawdopodobieństwa rozwoju chorób sekator należy ponadto poddać dezynfekcji. 

Zastosowanie

Katinka należy do grupy odmian o charakterze deserowo-przetwórczym, a jej smaczne owoce wykorzystywane są chętnie w sektorach: produkcyjnym, towarowym i gastronomicznym. Śliwki te znajdują zastosowanie jako surowiec w przygotowywaniu susz i rozmaitych przetworów oraz jako dodatek do ciast, deserów i potraw. Nadają się ponadto do bezpośredniego spożycia, a sama odmiana dedykowana jest zarówno nasadzeniom amatorskim jak i handlowo-produkcyjnym. 

Odmiana: wczesna

Dojrzałość zbiorcza: początek sierpnia

Pochodzenie: Niemcy

Nazwa łacińska: Prunus domestica “Katinka” 

ang. Plum Katinka

czeski Švestka Katinka

irl. Svestka Katinka

litewski Slyva Katinka

łot. Plūmes Katinka

norw. Svestka Katinka

ros. Слива Катинка

słow. Slivková Katinka

ukr. Слива Катінка