Śliwa typu Jojo

Śliwa Jojo

Jojo to późna, niemiecka odmiana śliwy o uniwersalnym zastosowaniu, ceniona w szczególności ze względu na regularność i wysoką obfitość zbiorów. Drzewo cechuje całkowita odporność na szarkę, a jego uprawa z powodzeniem prowadzona jest we wszystkich rejonach naszego kraju. 

Charakterystyka

Jojo, wyselekcjonowana w wyniku skrzyżowania odmian Ortenauer i Stanley, stanowi pierwszą z odmian wprowadzonych do nasadzeń niemieckich spośród grupy drzew w pełni odpornych na szarkę (ospowatość) drzew owocowych. Śliwa ujawnia ponadto stosunkowo wysoką mrozoodporność (w tym także jej pąki kwiatowe) i znajduje szerokie zastosowanie przede wszystkim w przemyśle masowym. Odmiana rośnie silnie lub bardzo silnie, tworząc luźną koronę i osiąga docelową wysokość w granicach 3,5-4,5 m, a jej uprawa nie sprawia trudności i rekomendowana jest zarówno celom amatorskim jak i towarowym. 

Owoce

Jojo wcześnie, obficie i corocznie wydaje na świat średnich rozmiarów lub duże owoce o wydłużonym kształcie i pojedynczej, uśrednionej masie w granicach 40-50 g. Plony pokrywają się w całości fioletową skórką, która z kolei obmywa się atrakcyjnym, jasnoniebieskim nalotem, a skryty pod nią miąższ charakteryzuje jędrna, soczysta konsystencja i smaczny, słodko-kwaskowaty, lecz wyczuwalnie aromatyczny smak. Ze względu na niski stopień przywiązania pestki do miąższu śliwki doskonale sprawdzają się nie tylko w celach deserowych, ale i w sektorze przetwórczym. 

Wyłączając walory smakowe owoce Jojo cechuje wysoka zawartość licznych składników odżywczych i mineralnych, między innymi: witamin  (A, C, B, E, K), wapnia, fosforu, żelaza, błonnika i kwasu foliowego. Związki te wykazują działanie antynowotworowe i antyoksydacyjne, obniżają “negatywny” cholesterol, spowalniają postępujące procesy starzeniowe, wspomagają pracę układu trawiennego i wpływają korzystnie na układ nerwowy. Ich regularne spożycie rekomendowane jest w szczególności osobom narażonym na osteoporozę, miażdżycę i choroby prostaty oraz borykającym się z dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi, a także kobietom w ciąży i w okresie menopauzy. 

Dojrzałość zbiorcza śliwek Jojo wypada zwykle w połowie września, ale precyzyjny termin ich zbioru uzależniony jest od indywidualnych warunków pogodowych odnotowywanych w danym roku wegetacyjnym oraz jakości stanowiska zastosowanego pod uprawę drzewa. Śliwki nie przejawiają jednak tendencji do przedwczesnego opadania i dobrze znoszą transport, a po dokonaniu zbioru maksymalny czas ich przechowywania rozciąga się na okres od kilku dni do 4 tygodni w zależności od środowiska magazynowania i stopnia dojrzałości owoców w chwili zbioru. 

Zapylacze

W przeciwieństwie do większości odmian drzew owocowych Jojo pozostaje samopylna i nie wymaga w swoim towarzystwie obecności zapylaczy. 

Uprawa i pielęgnacja

Jojo nie posiada wysokich wymagań pielęgnacyjnych i ujawnia niską podatność na mróz oraz szarkę śliw, ale pozostaje wrażliwa na dolegliwości o podłożu grzybowym. Z tego powodu koniecznym jest monitorowanie drzewa pod kątem występowania charakterystycznych symptomów chorobowych najgroźniejszych uciążliwości śliw: obecności drobnych, żółtych plamek na “górnej” stronie blaszek liściowych i rdzawych, pylących zarodników na ich wewnętrznej części (rdza śliw) oraz brązowienia i zamierania pąków kwiatowych, krótkopędów i całych gałęzi wraz z liśćmi (brunatna zgnilizna). W przypadku rdzy śliw koniecznym jest wdrożenie do uprawy chemicznych środków ochrony roślin, z kolei postępowanie wobec brunatnej zgnilizny ogranicza się jedynie do obcięcia chorych pędów drzewa poniżej wyraźnie porażonej części rośliny oraz usunięcie spod niego tzw. “mumii”.

Jojo preferuje słoneczne i ciepłe, możliwie osłonięte od wiatru stanowiska oraz żyzne i przepuszczalne gleby o odczynie kwasowości, zbliżonym do obojętnego lub lekko kwaśnego (5,6-7,0 pH). W trakcie wyboru miejsca pod hodowlę śliwy unikajmy bezwzględnie zastoisk mrozowych, podłoży torfiastych, podmokłych i przesadnie piaszczystych. 

Przed posadzeniem sadzonki w glebie pamiętajmy o uprzednim odchwaszczeniu i przekopaniu ziemi (w razie potrzeby właściwym posunięciem będzie również dodatkowe użyźnienie podłoża np. z pomocą kompostu). Upewnijmy się ponadto, że zagłębienie przygotowane do celów uprawy jest wystarczająco duże, aby korzenie młodej śliwy nie uległy zawinięciu; zarówno pod względem głębokości jak i średnicy dołek powinien liczyć około 30-40 cm. 

Sadzenie Jojo należy przeprowadzić wiosną (najlepiej pod koniec marca) lub jesienią (do listopada), przy czym nasadzenia na przełomie września i października mogą spowodować przemarznięcie młodej sadzonki (wymagają jednak mniej obfitego podlewania niż te, dokonywane w innych porach). Celem profilaktycznego zabezpieczenia śliwy przed chłodem jeszcze przed wystąpieniem pierwszych przymrozków warto okryć ją papierem falistym, matą trzcinową lub białą agrotkaniną. Do wskazanych działań prewencyjnych wobec mrozu należą ponadto tzw. kopczykowanie (usypanie wokół  pnia rośliny kopca z kory i torfu lub innego rodzaju gleby) oraz ściółkowanie (okrycie gleby wokół drzewa 5-10 centymetrową warstwą słomy, trocin, kory sosnowej, kompostu lub agrowłókniny). 

Niezależnie od preferowanej pory sadzenia zaraz po jego dokonaniu szczodrze podlewamy sadzonkę, możliwie wykorzystując do tego zmagazynowaną wcześniej wodę deszczową, potencjalnie wzbogaconą niewielką dawką nawozu. Nawadnianie w umiarkowanym stopniu kontynuujemy następnie przez cały okres wiosenno-letni (zabieg można sobie ułatwić, formułując wokół pnia drzewa misę, zapobiegającą wylewaniu się cieczy na boki). 

Jedną z najistotniejszych czynności pielęgnacyjnych w hodowli Jojo pozostaje regularne przycinanie. Zabieg przeprowadzony po raz pierwszy przywraca sadzonce utraconą wcześniej równowagę pomiędzy jej częścią nadziemną, a systemem korzeniowym (pomaga śliwie w ten sposób poprawnie zaaklimatyzować się na nowym stanowisku), z kolei dokonywany w latach następnych skutecznie wzmacnia jakość owocowania i zapobiega powstawaniu licznych chorób. W okresie pierwszej wiosny, zaraz po dokonaniu nasadzenia, skracamy pędy boczne o około ⅓ ich długości, natomiast w przypadku braku ich obecności, ścinamy przewodnik (główny pęd) na wysokości około 90 cm nad powierzchnią gleby (powyżej miejsca szczepienia). Kolejnym etapem cięcia jest przycinanie formujące koronę śliwy, którego precyzyjny przebieg uzależniony jest od formy pokroju jaki docelowo zamierzamy uzyskać. Najczęściej sprowadza się on jednak do wycinania nachodzących na siebie pędów i wszystkich chorych gałęzi oraz tych, które nie dopuszczają światła do wewnątrz korony. Pamiętajmy, że zabieg cięcia należy przeprowadzać wyłącznie w trakcie pogodnych i bezdeszczowych okresów, a zaraz po jego dokonaniu rany zabezpieczamy z pomocą maści ogrodniczej. W celu minimalizacji prawdopodobieństwa rozwoju chorób sekator należy ponadto poddać dezynfekcji. 

Zastosowanie

Jojo należy do grupy odmian o charakterze przetwórczo-deserowym, a ze względu na swoją specyfikę  jej owoce wykorzystywane są w licznych sektorach gospodarki; najchętniej w masowym przemyśle przetwórczym. Znajdują zastosowanie także jako produkt typowo deserowy i sprawdzają się w formie dodatku do ciast, deserów oraz potraw, a samo drzewo spotykane jest zarówno w sadach towarowo-produkcyjnych jak i towarowych.  

Odmiana: późna

Dojrzałość zbiorcza: połowa września

Pochodzenie: Niemcy

Nazwa łacińska: Prunus domestica “Jojo” 

ang. Plum Jojo

czeski Švestka Jojo

irl. Svestka Jojo

litewski Slyva Jojo

łot. Plūmes Jojo

norw. Svestka Jojo

ros. Слива Жожо

słow. Slivková Jojo

ukr. Слива Джоджо