Pigwa gruszkowa Vranja Wrania START PACK

Pigwa gruszkowa Vranja Wrania

Wrania to serbska, samopylna odmiana pigwy wyselekcjonowana w 1898 roku, ceniona ze względu na liczne walory odżywcze i przetwórcze. Drzewo rekomendowane jest zarówno uprawie towarowej jak i amatorskiej. 

Charakterystyka

Pigwa należy do grupy drzew dedykowanych w szczególności uprawie amatorskiej. W Polsce gatunek popularny niegdyś jako delicja wśród ogrodów pałacowych dziś cieszy się znacznie mniejszą popularnością, ale w dalszym ciągu stanowi niezwykle cenny środek leczniczy i bogate źródło składników odżywczych, wspomagające pracę organizmu.  

Vranja rośnie umiarkowanie silnie lub silnie, osiągając docelową wysokość w przedziale 4-5 i tworzy wyniosłą, lecz zwartą i łatwą w formowaniu koronę. Mimo, że odmiana przybiera stosunkowo cienką, łuszczącą się korę pozostaje wysoce odporna na niskie temperatury. Wykazuje także niską wrażliwość na większość chorób z wyłączeniem mączniaka.Drzewo wchodzi w okres owocowania 4 lata po posadzeniu, a w trakcie średnio-wczesnego kwitnienia (w maju) zachwyca otoczenie atrakcyjnymi walorami dekoracyjnymi; na tle ciemnozielonych liści rodzi duże, pojedyncze kwiaty o subtelnym, przyjemnym zapachu i różowym odcieniu. 

Owoce

Odmiana obficie wydaje na świat bardzo duże, gruszkowate owoce z tendencją do pękania od strony szypułki i kielicha. Pigwy w okresie dojrzałości przybierają wyrazistą, złocistą skórkę i posiadają stosunkowo miękki miąższ, którego smak nadaje się do kosztowania dopiero po przetworzeniu (plony w stanie surowym cechują się bardzo kwaśnym posmakiem, porównywalnym do cytryn). Drzewo owocuje w okresie od sierpnia do października, a dojrzałość zbiorcza jego plonów wypada w pierwszej połowie października. Pigwy zwiększają zawartość cukrów i kwasów oraz tracą cierpki smak wraz z upływem czasu przechowywania, który rozciąga się na okres od kilku tygodni do 4-6 miesięcy w zależności od warunków magazynowania.  

Wrania skrywa w sobie bogactwo cukrów, kwasów organicznych, garbników i witamin (szczególnie witaminy C) oraz olejków eterycznych. Jej owoce wykorzystywane są jako cenne ogniowo przetworów, potraw mięsnych, wyrobów cukierniczych, a nawet składnik kosmetyków i perfum. Świeże pigwy doskonale sprawdzają się między innymi w przygotowywaniu kompotów, konfitur, galaretek, dżemów, wybornych alkoholi oraz nalewek i napojów dietetycznych. Regularne ich spożywanie dobroczynnie wpływa na pracę serca i całego układu krwionośnego, obniża ciśnienie krwi oraz ‘’zły” cholesterol, poprawiają pracę jelit i żołądka, pobudzają trawienie i apetyt oraz wykazują działanie antybakteryjne. 

Ciekawostką jest fakt, że niegdyś z łupin nasion po ich uprzednim namoczeniu (lub gotowaniu) przygotowywano galaretowatą substancję o właściwościach leczniczych i pielęgnacyjnych, wykorzystywaną do smarowania oczu i gardła. 

Zapylacze

Vranja pozostaje samopylna i nie wymaga obecności zapylaczy. 

Pielęgnacja i wymagania

W kontraście do większości innych drzew owocowych uprawa odmiany Wrania wymaga zastosowania szczególnych warunków glebowych - w przeciwnym wypadku drzewo nie rozwija się prawidłowo i owocuje znacznie mniej obficie. Pigwa preferuje ciepłe, nasłonecznione i możliwie osłonięte od wiatru stanowiska oraz lekkie, bogate w próchnicę, żyzne gleby o umiarkowanym stopniu wilgotności i lekko kwaśnym odczynie kwasowości (pH powinno oscylować w granicach 5,6-6,5). Przy zasadowym współczynniku pH gleby (powyżej 7 pH) drzewo ulega chorobom. 

Odmiana wykazuje ponadto umiarkowaną wrażliwość na mączniak, dlatego w trakcie prowadzenia drzewa należy zwracać szczególną uwagę na występowanie charakterystycznych objawów: specyficznego, białego nalotu na powierzchni liści, pąków i owoców, wyglądem przypominającego mąkę). W razie ich zauważenia niezwłocznie usuwamy porażone chorobą części rośliny, a w przypadku braku oczekiwanych efektów po upływie kilku tygodni stosujemy właściwy oprysk. 

Mimo stosunkowo późnego okresu kwitnienia i wysokiej mrozoodporności zdarza się, że delikatne pąki pigwy ulegają negatywnemu wpływowi wiosennych przymrozków, dlatego na przełomie kwietnia i maja warto osłonić drzewo np. z użyciem papieru falistego, maty trzcinowej lub agrowłókniny.Przed umiejscowieniem sadzonki w ziemi glebę należy przekopać i odchwaścić, a w razie potrzeby także użyźnić oraz upewnić się, że dołek pod uprawę młodego drzewa jest odpowiednio duży, aby korzenie pigwy miały wiele miejsca na swobodny rozwój i nie ulegały zawijaniu. 

Rozstawa sadzenia w sadach: 2,5-3 m x 4 m = ok. 1000 szt./ha. 

Po posadzeniu sadzonkę należy obficie podlać, a w okresie pierwszej wiosny poddać przycinaniu. W tym celu w przypadku braku pędów bocznych skracamy przewodnik na wysokości około 80 cm (cięcie należy przeprowadzić w sposób skośny pod kątem około 45 stopni). Wobec obecności pędów bocznych, wybieramy 3-4 pędy wyrastająca ukośnie w górę i skracamy je o ⅓ ich długości. Usuwamy ponadto chore i uszkodzone gałęzie rosnące pod kątem ostrym oraz te, które rozwijają się poniżej 50 cm od gruntu. Zabieg pozwala właściwie uformować koronę i zapewnia prawidłowy dostęp do światła owocom, co z kolei przekłada się na poprawę plonowania. Rany powstałe w wyniku przycinania zabezpieczamy z pomocą maści ogrodniczej. W kolejnych latach zabiegi pielęgnacyjne ograniczają się do cięć prześwietlających (usuwamy wyłącznie chore i uszkodzone pędy). 

Pamiętajmy, że młode sadzonki nie wymagają intensywnego przycinania; cięcie należy wykonywać delikatnie, a po jego przeprowadzeniu zdezynfekować sekator.

Zastosowanie

Owoce Wranii znajdują szerokie zastosowanie w wielu branżach, m. in. w sektorze przetwórczym, leczniczym i kosmetycznym. Odmiana spotykana jest głównie w przydomowych działkach, ale doskonale sprawdza się także w sadach towarowych i ekologicznych oraz ogrodach botanicznych 

Dojrzałość zbiorcza - początek października

Dojrzałość konsumpcyjna - po przetworzeniu 

Pochodzenie - Południowa Serbia

Nazwa łacińska - Cydonia Oblonga pyriformis  "Vranja"

Inne nazwy: Monstruevx de Vranja

ang. pear quince

cz. hrušková kdoule

irl. quince piorra

lt. kriaušinis svarainis

łot. bumbieru cidonija

niem. Birne Quitte

norw. pærekvede

ros. груша айва

słow. dule hrušková

ukr. груша айва