Grusza Xenia słodka zimowa odmiana

Grusza Xenia słodka zimowa odmiana

Xenia to zimowa odmiana gruszy o pochodzeniu mołdawskim, wyselekcjonowana w wyniku skrzyżowania odmian Wienneńska oraz Nikolaj Kruger w 1962 roku. Od momentu wprowadzenia na rynek w 1968 roku grusza cieszy się wysoką popularnością w szczególności ze względu na atrakcyjne właściwości przechowalnicze i atrakcyjne smakowo owoce. 

Charakterystyka

Xenia należy do grupy drzew o charakterze deserowym i pozostaje stosunkowo łatwa w uprawie. Wyhodowana w Instytucie Sadownictwa, Winorośli i Gorzelnictwa w Mołdawii znana jest także między innymi pod nazwami Nojabrskaja i Oksana, a jej cechą charakterystyczną jest bardzo wysoka plenność i wczesne wejście w okres owocowania; zdarza się, że pierwsze plony pojawiają się już w pierwszym roku od posadzenia. Grusza zaczyna jednak wydawać owoce zwykle w 2-3 roku od posadzenia (należy oczekiwać zbiorów w ilości 15-20 ton przypadających na 1 ha). Odmiana rośnie średnio silnie, tworząc koronę o pokroju piramidalnym. Drzewo wykazuje umiarkowaną odporność na mróz i niską lub średnią wrażliwość na parch (Venturia pirina) oraz zarazę ogniową (Erwinia amylovora), a w sporadycznych przypadkach grusza ulega rakowi drzew owocowych. Często zdarza się jednak, że grusza atakowana jest przez mszyce. 

Owoce

Xenia regularnie i obficie wydaje na świat duże lub bardzo owoce ((średnica 75–90 mm) o nieco wydłużonym kształcie i pojedynczej masie w granicach 200-250 g. Plony cechują się powszechnie docenianym przez konsumentów słodkim, bardzo aromatycznym smakiem i zieloną, gładką skórką, która wraz z upływem czasu dojrzewania może przybrać żółty odcień. Owoce nadają się zarówno do bezpośredniej konsumpcji jak i przechowywania; zaraz po zerwaniu zachowują twardą, soczystą strukturę, z kolei po upływie kilku dni od dokonania zbiorów nabierają miękkości, wzmagając dodatkowo swój naturalnie słodki smak. Okres dojrzałości zbiorczej plonów Xenii wypada w połowie października. Gruszki wykazują wysoką zawartość wartościowych składników odżywczych,w tym między innymi pektyn. Substancje te spożywane regularnie skutecznie neutralizują szkodliwe produkty przemiany materii i obniżają “zły” cholesterol, będący jednym z głównym czynników towarzyszących miażdżycy.

Zapylacze

Xenia pozostaje samopylna i do prawidłowego rozwoju nie wymaga obecności zapylaczy, ale towarzystwo innych odmian kwitnących w tym samym okresie wzmaga jej owocowanie, dlatego warto umieścić ją w obecności drzew takich jak np. Komisówka. 

Pielęgnacja i wymagania

Uprawa Xeni nie należy do wymagających, ale warto obserwować drzewo pod kątem obecności mszyc, które często atakują gruszę. Owady można zauważyć późną wiosną i latem w okolicach odrostów korzeniowych i “wilków” (w przypadku ich zaobserwowania warto zastosować właściwy oprysk). Odmiana wykazuje ponadto umiarkowaną odporność na mróz, dlatego w okresie zimy oraz wiosennych przymrozków warto zadbać o jej profilaktyczne zabezpieczenie. W tym celu okrywamy gruszę z użyciem np. papieru falistego, maty trzcinowej, agrotkaniny lub kopca z torfu. Xenia preferuje nasłonecznione, możliwie osłonięte od silnego wiatru stanowiska o umiarkowanym poziomie wilgotności i obojętnym odczynie kwasowości, oscylującym w granicach 6,6-7,2 pH. Przed umiejscowieniem sadzonki w glebie ziemię warto przekopać i odchwaścić oraz upewnić się, że dołek przygotowany pod uprawę jest na tyle duży, aby korzenie młodej gruszy miały wiele miejsca na swobodny rozwój i nie ulegały zawijaniu.  

Rozstawa sadzenia w sadach: 2-2,5 m x 4 m = ok. 1250 szt. /ha.

Xenia podobnie jak większość odmian drzew owocowych wymaga przycinania. Zabieg przeprowadzamy po raz pierwszy w okresie wiosny zaraz po posadzeniu (zarówno w przypadku nasadzeń wiosennych jak i jesiennych). W tym celu w przypadku braku pędów bocznych skracamy przewodnik na wysokości 70–90 cm, pobudzając roślinę do wypuszczenia pierwszych gałęzi. Jeśli sadzonka zdążyła już wypuścić pędy skracamy je o ⅓ ich długości. Zabieg pomaga uformować koronę i zapewnia dostęp do światła owocom gruszy, przekładając się na wzmocnienie owocowania i poprawę ogólnego rozwoju drzewa.Pamiętajmy, że młode sadzonki nie wymagają agresywnego cięcia i zabieg należy przeprowadzać w sposób delikatny. Dojrzałe drzewa będą wymagały jedynie cięć prześwietlających i odmładzających. 

Zastosowanie

Odmiana należy do grupy deserowych, a jej owoce powszechnie wykorzystywane są między innymi w przygotowywaniu przetworów i znajdują zastosowanie jako składnik rozmaitych ciast i potraw. Plony doskonale znoszą transport i niełatwo ulegają uszkodzeniom mechanicznym, a drzewo rekomendowane jest zarówno celom amatorskim jak i towarowym. 

Dojrzałość zbiorcza - połowa października

Dojrzałość konsumpcyjna - zaraz po zerwaniu

Okres przechowywania - kilka tygodni w standardowych warunkach lub do czerwca w chłodni

Pochodzenie - Mołdawia

Nazwa łacińska - Pyrus communis "Xenia"

ang. Pear, Xenia

czeski Hruška, Xenia

irl. Piorra, Xenia

litewski Kriaušė, Xenia

łot. Kriaušė, Xenia

niem. Birne, Xenia

norw. Pære, Xenia

ros. Груша, Ксения

słow. Hruška, Xenia

ukr. Груша, Ксения